Algemeen
Naam: nl.zorg.Symptoom 
Versie: 2.0
ZIB Status:Final
Publicatie: 2024
Publicatie status: Published
Publicatie datum: 23-04-2025
Metadata
DCM::CoderList |
Zib-centrum
|
DCM::ContactInformation.Address |
*
|
DCM::ContactInformation.Name |
*
|
DCM::ContactInformation.Telecom |
*
|
DCM::ContentAuthorList |
Zib-centrum
|
DCM::CreationDate |
01-05-2023
|
DCM::DeprecatedDate |
|
DCM::DescriptionLanguage |
nl
|
DCM::EndorsingAuthority.Address |
|
DCM::EndorsingAuthority.Name |
*
|
DCM::EndorsingAuthority.Telecom |
|
DCM::Id |
2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.3.5.5
|
DCM::KeywordList |
|
DCM::LifecycleStatus |
Final
|
DCM::ModelerList |
*
|
DCM::Name |
nl.zorg.Symptoom
|
DCM::PublicationDate |
23-04-2025
|
DCM::PublicationStatus |
Published
|
DCM::ReviewerList |
Zib-centrum
|
DCM::RevisionDate |
03-04-2025
|
DCM::Supersedes |
nl.zorg.Symptoom-v1.0
|
DCM::Version |
2.0
|
HCIM::PublicationLanguage |
NL
|
Revision History
Publicatieversie 1.0 (15-04-2024)
Publicatieversie 2.0 (23-04-2025)
ZIB-2636
|
Symptoom - Tekst aanpassen in Evidence Base
|
ZIB-2654
|
Symptoom - Element IsVerpleegkundigeDiagnose verwijderen
|
ZIB-2678
|
Symptoom - Evidence base: Functionaliteit (informatief) verwijderen
|
Concept
Een verschijnsel waarmee een aandoening (ziekte of conditie) van de patiënt zich presenteert. Dit omvat ook een klacht of een bevinding, maar geen aanvullend onderzoek, zoals laboratoriumbepalingen functie- en beeldvormend onderzoek.
Purpose
Symptomen zijn een belangrijke basis voor het duiden van de aandoening (het stellen van de diagnose) en voor het inschatten van de ernst van de aandoening en de noodzaak voor nader onderzoek of behandeling. Symptomen en het beloop daarvan zijn ook essentieel voor het evalueren van de effectiviteit van de behandeling.
Evidence Base
Toelichting bij zib Symptoom
Een symptoom betreft een verschijnsel in brede zin (dus ook klacht en bevinding) waarmee een aandoening of gesteldheid zich presenteert, maar dan wel beperkt tot verschijnselen die de patiënt zelf opmerkt of die een zorgverlener, zo nodig met eenvoudige instrumenten, kan waarnemen.
Er kunnen meerdere symptomen verwijzen naar dezelfde AandoeningOfGesteldheid, want een aandoening of gesteldheid kan zich met > 1 symptoom presenteren.
Als een symptoom verandert, geeft een nieuwe instantiatie van zib Symptoom met dezelfde Symptoomnaam en een meer recente SymptoomStatusDatum aan hoe het symptoom zich op die meer recente datum(tijd) presenteerde. Een reeks van instantiaties van Symptoom met dezelfde SymptoomNaam representeert dan het verloop van het symptoom aan de hand van een oplopende waarde voor SymptoomStatusDatum.
De kardinaliteit van de verwijzing naar AandoeningOfGesteldheid is 0..*. Kardinalteit ‘0' omdat er bij een ontkenning van een symptoom geen sprake is van een aandoening of gesteldheid waarvan het symptoom een uiting is. Voor het uitsluiten va een Symptoom op zich (buiten de context van een aandoening) moet men gebruik maken van vragenlijsten/checklists. Als men een Symptoom wil uitsluiten in het kader van een aandoening, bijv. geen koorts bij diverticulitis, is het de bedoeling om gebruik te maken van de zib Uitsluiting. Kardinaliteit '*’ geeft aan dat een symptoom de uiting kan zijn van > 1 aandoening of gesteldheid.
Information Model
Type |
Id |
Concept |
Card. |
Definitie |
DefinitieCode |
Verwijzing
|
|
NL-CM:5.5.1
|
Symptoom
|
|
Dit is een verwijzing naar het rootconcept van de bouwsteen Symptoom.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.16
|
|
SymptoomPeriode::TijdsInterval
|
1
|
De periode waarin het symptoom aanwezig is (geweest).
|
|
|
|
NL-CM:5.5.3
|
|
SymptoomStatusDatum
|
1
|
Datum vanaf wanneer de specificatie van het symptoom van toepassing is.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.5
|
|
Ontstaanswijze
|
1
|
Aanduiding van de snelheid waarmee het symptoom in het begin optrad.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.6
|
|
TijdPatroon
|
0..1
|
Het patroon in de tijd waarmee het symptoom zich manifesteert, zoals continu of intermitterend.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.7
|
|
SymptoomBeloop
|
0..1
|
Het verloop van de intensiteit van het symptoom in de tijd, zoals toegenomen, onveranderd.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.8
|
|
SymptoomErnst
|
1
|
Geeft de mate van ernst van het symptoom aan op het moment van de SymptoomStatusDatum.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.9
|
|
DuurBijOptreden::Bereik
|
0..1
|
Duur van optreden bij een intermitterend of aanvalsgewijze symptoom.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.10
|
|
SymptoomNaam
|
1
|
Naam en code van het symptoom via selectie uit een codelijst, gebaseerd op een gestandaardiseerd codestelsel.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.11
|
|
NadereSpecificatieSymptoomNaam
|
0..1
|
Meer gedetailleerde specificatie van de symptoomNaam die op basis van de codelijst is gekozen, omdat de vereiste mate van detail (nog) niet in de codelijst beschikbaar is.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.12
|
|
AnatomischeLocatie
|
0..*
|
De plaats(en) op en/of in het lichaam waar het symptoom zich presenteert.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.13
|
|
BeïnvloedendeFactoren
|
0..1
|
Handelingen, gebeurtenissen of omstandigheden die invloed hebben op de manier waarop het symptoom zich presenteert. I.h.a. gaat het om factoren die leiden tot verergering dan wel vermindering van het symptoom.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.14
|
|
AandoeningOfGesteldheid
|
0..*
|
De aandoening of gesteldheid waarvan het symptoom een verschijnsel is.
|
|
|
|
NL-CM:5.5.15
|
|
Toelichting
|
0..1
|
Een in vrije tekst geformuleerde toelichting bij het symptoom, die niet wordt gerepresenteerd door de andere dataelementen in het informatiemodel.
|
|
|
Kolommen Concept en DefinitieCode: houdt de muis boven de waarde voor meer informatie
Voor uitleg over de gebruikte symbolen, zie de legenda pagina
Example Instances
Symptoom
|
|
|
|
SymptoomPeriode
|
|
|
|
StartDatumTijd
|
22-02-2023
|
22-02-2023
|
22-02-2023
|
EindDatumTijd
|
|
|
|
TijdsDuur
|
|
|
|
SymptoomStatusDatum
|
01-03-2023
|
05-03-2023
|
20-03-2023
|
SymptoomType
|
Symptoom
|
Symptoom
|
Symptoom
|
SymptoomNaam
|
Hoest
|
Hoest
|
Hoest
|
NadereSpecificatieSymptoomNaam
|
Droge hoest
|
Productieve hoest
|
Productieve hoest
|
Ontstaanswijze
|
Subacuut
|
|
|
TijdsPatroon
|
Aanvalsgewijs
|
Aanvalsgewijs
|
|
Beloop
|
|
Verslechterd
|
Verbeterd
|
Ernst
|
Mild
|
Matig
|
Mild
|
DuurBijOptreden
|
|
|
|
minimumWaarde
|
30 min
|
5 min
|
|
maximumWaarde
|
1,5 u
|
10 min
|
|
nominaleWaarde
|
|
|
|
BeïnvloedendeFactoren
|
Erger bij liggen
|
|
|
Toelichting
|
|
|
|
AnatomischeLocatie
|
|
|
|
Locatie
|
|
|
|
Lateraliteit
|
|
|
|
AandoeningOfGesteldheid
|
|
|
|
PeriodeAanwezig
|
|
|
|
StartDatumTijd
|
22-02-2023
|
22-02-2023
|
22-02-2023
|
EindDatumTijd
|
|
|
|
StatusDatum
|
01-03-2023
|
05-03-2023
|
20-03-2023
|
Beloop
|
|
Verslechterd
|
Verbeterd
|
Ernst
|
Mild
|
Matig
|
Mild
|
Symptoom
|
|
|
SymptoomPeriode
|
|
|
StartDatumTijd
|
15-01-2023 10:30
|
15-01-2023 10:30
|
EindDatumTijd
|
|
26-02-2023
|
TijdsDuur
|
|
|
SymptoomStatusDatum
|
15-01-2023
|
26-02-2023
|
SymptoomType
|
Symptoom
|
Symptoom
|
SymptoomNaam
|
Zwelling
|
Zwelling
|
NadereSpecificatieSymptoomNaam
|
|
|
Ontstaanswijze
|
Acuut
|
|
TijdsPatroon
|
|
|
Beloop
|
|
Niet meer aanwezig
|
Ernst
|
Ernstig
|
|
Beïnvloedende actoren
|
Neemt toe bij beweging en neemt af in rust.
|
|
Toelichting
|
|
|
AnatomischeLocatie
|
|
|
Locatie
|
Pols
|
Pols
|
Lateraliteit
|
Links
|
Links
|
AandoeningOfGesteldheid
|
|
|
PeriodeAanwezig
|
|
|
StartDatumTijd
|
15-01-2023
|
15-01-2023
|
EindDatumTijd
|
|
|
StatusDatum
|
15-01-2023
|
26-02-2023
|
Beloop
|
|
Herstellend
|
Ernst
|
|
|
Instructions
Een symptoom verwijst altijd naar de aandoening of gesteldheid waarvan het een uiting is. Er kunnen meerdere symptomen naar dezelfde aandoening of gesteldheid verwijzen. Bij het wijzigen van een bestaand symptoom zal de nieuwe instantiatie van Symptoom dezelfde SymptoomNaam hebben, naar dezelfde AandoeningOfGesteldheid verwijzen en een recentere SymptoomStatusDatum hebben.
Valuesets
OntstaanswijzeCodelijst
Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.5.5.2
|
Binding: Required
|
Status: Active
|
Conceptnaam
|
Conceptcode
|
Codestelselnaam |
Codesysteem OID
|
Omschrijving
|
Geleidelijk optredend
|
61751001
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Geleidelijk ontstaan
|
Subacuut optredend
|
373935005
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Subacuut ontstaan
|
Onverwacht optredend
|
385315009
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Acuut onstaan
|
|
Andere waarden zijn niet toegestaan
|
SymptoomBeloopCodelijst
Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.5.5.4
|
Binding: Required
|
Status: Active
|
Conceptnaam
|
Conceptcode
|
Codestelselnaam |
Codesysteem OID
|
Omschrijving
|
Ongewijzigd
|
260388006
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Onveranderd
|
Verslechterd
|
231877006
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Verslechterd
|
Verbeterd
|
385425000
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Verbeterd
|
Fluctuerend
|
255341006
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Fluctuerend
|
Niet meer aanwezig
|
350361000146109
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Niet meer aanwezig
|
|
Andere waarden zijn niet toegestaan
|
SymptoomErnstCodelijst
Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.5.5.5
|
Binding: Required
|
Status: Active
|
Conceptnaam
|
Conceptcode
|
Codestelselnaam |
Codesysteem OID
|
Omschrijving
|
Licht
|
255604002
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Mild
|
Licht tot matig
|
371923003
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Mild tot matig
|
Matig
|
6736007
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Matig
|
Matig tot ernstig
|
371924009
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Matig tot ernstig
|
Ernstig
|
24484000
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Ernstig
|
Van levensbedreigende ernst
|
442452003
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Levensbedreigend
|
|
Andere waarden zijn niet toegestaan
|
SymptoomNaamCodelijst
Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.5.5.8
|
Binding: Required
|
Status: Active
|
Conceptnaam
|
Codestelselnaam |
Codesysteem OID
|
SNOMED CT: <404684003|Klinische bevinding|
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
|
Waarde Other (OTH) uit codestelsel NullFlavor (OID: 2.16.840.1.113883.5.1008) is toegestaan in deze waardenlijst.
|
TijdPatroonCodelijst
Valueset OID: 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.5.5.3
|
Binding: Extensible
|
Status: Active
|
Conceptnaam
|
Conceptcode
|
Codestelselnaam |
Codesysteem OID
|
Omschrijving
|
Aanhoudend
|
263730007
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Continu
|
Intermitterend
|
7087005
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Intermitterend
|
Paroxismaal
|
26593000
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Aanvalsgewijs
|
Cyclisch
|
44180009
|
SNOMED CT
|
2.16.840.1.113883.6.96
|
Cyclisch
|
|
Waarde Other (OTH) uit codestelsel NullFlavor (OID: 2.16.840.1.113883.5.1008) is toegestaan in deze waardenlijst.
|
Deze bouwsteen in overige publicaties
Bouwsteen verwijzingen
Deze bouwsteen verwijst naar
Deze bouwsteen wordt gebruikt in
Technische specificaties in HL7v3 CDA en HL7 FHIR
Om informatie op basis van zorginformatiebouwstenen uit te wisselen zijn aanvullende, meer technische specificaties nodig.
Niet iedere omgeving kan met dezelfde technische specificaties overweg. Om deze reden zijn er meerdere typen technische specificaties:
- HL7® versie 3 CDA compatibele specificaties, beschikbaar via de Nictiz ART-DECOR® omgeving

- HL7® FHIR® compatibele specificaties, beschikbaar via de Nictiz-omgeving op de Simplifier FHIR Registry

Downloads
De bouwsteen is ook beschikbaar als pdf bestand
of als spreadsheet
Over deze informatie
De informatie in deze wiki pagina is gebaseerd op de Publicatie 2024
SNOMED CT en LOINC codes zijn gebaseeerd op:
- SNOMED Clinical Terms versie: 20250331 [R] (maart 2025-editie)
- LOINC version 2.77
De voorwaarden van gebruik staan op de beginpagina 
Deze pagina is gegenereerd op 23/04/2025 13:25:07 met ZibExtraction v. 9.4.9209.40417